safra yolu tıkanıklığı ne demek?

Safra Yolu Tıkanıklığı

Safra yolu tıkanıklığı, karaciğerde üretilen safranın bağırsağa akışının engellenmesi durumudur. Safra, yağların sindirilmesine yardımcı olan bir sıvıdır. Tıkanıklık, safranın karaciğerde birikmesine ve çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.

Nedenleri:

  • Safra taşları: En sık görülen nedenlerden biridir. Safra%20kesesi içerisinde oluşan taşlar, safra kanallarını tıkayabilir.
  • Tümörler: Safra yollarında veya pankreasta oluşan tümörler, kanallara baskı yaparak veya doğrudan tıkayarak tıkanıklığa neden olabilir.
  • Enfeksiyonlar: Nadiren, safra yolu enfeksiyonları (kolanjit) kanalın daralmasına veya tıkanmasına yol açabilir.
  • Pankreatit: Pankreas iltihabı, safra yoluna yakınlığı nedeniyle tıkanıklığa neden olabilir.
  • Safra yollarının daralması (striktür): Daha önceki ameliyatlar veya enfeksiyonlar sonucu safra yollarında daralmalar meydana gelebilir.
  • Doğuştan gelen anomaliler: Nadiren, safra yollarının doğuştan gelen anomalileri tıkanıklığa yol açabilir.

Belirtileri:

  • Sarılık: Cilt ve gözlerin sararması, safranın kanda birikmesi sonucu oluşur.
  • Koyu renkli idrar: Safranın böbrekler yoluyla atılmasıyla idrar rengi koyulaşır.
  • Açık renkli dışkı: Safra bağırsağa ulaşamadığı için dışkı rengi açılır.
  • Karın ağrısı: Özellikle sağ üst karın bölgesinde ağrı hissedilebilir.
  • Kaşıntı: Safranın cilt altında birikmesi kaşıntıya neden olabilir.
  • Bulantı ve kusma:
  • Ateş: Enfeksiyon varlığında ateş görülebilir.

Teşhis:

  • Kan testleri: Karaciğer fonksiyon testleri ve bilirubin seviyeleri kontrol edilir.
  • Görüntüleme yöntemleri:
    • Ultrason: Safra taşlarını ve bazı tümörleri tespit etmede kullanılır.
    • Bilgisayarlı tomografi (BT): Daha detaylı bir görüntüleme sağlar ve tümörleri daha iyi değerlendirir.
    • Manyetik rezonans kolanjiopankreatografi (MRCP): Safra yollarını ve pankreas kanalını ayrıntılı olarak gösterir.
    • Endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi (ERCP): Hem tanı koymak hem de tedavi uygulamak için kullanılan bir yöntemdir.

Tedavi:

Tedavi, tıkanıklığın nedenine ve şiddetine bağlıdır.

  • Safra taşları: ERCP ile safra kanallarındaki taşlar çıkarılabilir. Bazı durumlarda safra kesesinin alınması (kolesistektomi) gerekebilir.
  • Tümörler: Cerrahi olarak çıkarılabilir. Eğer tümör çıkarılamıyorsa, safra akışını sağlamak için stent yerleştirilebilir.
  • Enfeksiyonlar: Antibiyotik tedavisi uygulanır.
  • Striktürler: Balon dilatasyon veya stent yerleştirme yöntemleriyle tedavi edilebilir.

Safra yolu tıkanıklığı ciddi bir durumdur ve erken teşhis ve tedavi önemlidir. Belirtiler fark edildiğinde derhal bir doktora başvurulmalıdır.